Atama Bekleyen Sağlıkçıların İsyanı

Bu sorunun temel kaynağı aslında plansız programsız alınan, okutulan ve mezun edilen öğrencilerden kaynaklanıyor. Öncelikle okulların bir an önce belli bir plan-program hazırlayarak öğrenci sayısını buna göre belirlemesi gerekmektedir.
Ayrıca birikmiş olan mezun 450 bin sağlıkçı sayısına çözüm olacak adımlar atılmalıdır. Bu sayı 36 branşın tamamının oluşturduğu bir sayıdır.
Bu sayının yaklaşık 160 bini ortaöğretim mezunu sağlıkçılardan, 220 bini Önlisans mezunu sağlıklılardan ve geriye kalan ise lisans mezunu sağlıkçılardan oluşmaktadır. Hal böyle olunca biriken bu diplomalı işsiz sağlıkçılar gözlerini öncelikle kamu kurumlarına dikmişlerdir bunun nedeni kamunun özel sektöre nazaran daha güvenceli olduğu gerçeğidir. Fakat bütçe ve planlamayı göz önünde bulundurursak kamuya istihdam sayıları 36 branştan 450 bin mezun sağlıkçı yarasını iyice katmerleştirmektedir. Nitekim 450 bine karşılık 15-18 bin atası yapılan kamu istihdamı rakamsal olarak kötü olmasının yanı sıra bazı branşlara ağırlık verilmesinden kaynaklı diğer butun branşlardaki mezunları mağdur etmektedir.
Bir diğer önemli sorun ise mezun sağlıkçılar yerine vasıfsız, sertifikalı, sağlık bilimleri ile alakası olmayan insanların kurumlarda istihdam edilmesi yanı taşeronlaşmadır.

Bu sorunun giderilmesi için bizim hayata geçirilmesini istediğimiz çözüm önerilerimiz şunlardır.

– Öncelikle kamuya alım konusuna gelmeden önce mezun sağlıkçıların özel sektörde çalışması ve değerlendirilmesi adına adımlar atılmalıdır. 450 bin mezunun bir anda kamuda istihdam edilmeyeceğini hepimiz çok iyi bilmekteyiz bu nedenle yapılması gereken en elzem şey özel sektörün denetlenmesi ve şartlarının iyileştirilmesidir. Ozel sektörde bizlerin de şahit olduğu bir çok hukuksuzluk yaşanmaktadır. Bunların basında; kamu kurumlarına yapılan hizmet alımlarında da rastladığımız gibi bir tek diploma üzerinden birkaç kişinin çalıştırılmasıdır ve tek diploma üzerinden çalışan bu birkaç kişinin Sağlık mezunu dahi olmamasıdır.

– Ağır çalışma şartlarının yanı sıra İş ile ücret arasındaki adaletsizliğin de hat safada olduğu bilinmektedir.

– 450.000 mezun Sağlıkçı dururken özel sektöre halk eğitimden veya özel kurslardan alınan sertifikalar Sonucu Sağlıkçı sıfatı “kazandırıldığı” düşünülen insanların istihdam edilmesi ve Bakanlığımızın buna karşı herhangi bir yaptırımı olmaması da büyük sorunların başında gelmektedir.

– Angarya işler ve fazla mesai yaptırılarak buna karşın yapılan ısın karşılığının alınmaması da özel sektörü tercih etmemek icin başlı basına bir nedendir. Emek Sömürüsü var olduğu sürece de özel sektörde çalışmak zorunlu kalmadıkça tercih edilmeyecektir.
Bu nedenle Bakanlığımızın öncelikle özel sektörde hizmet veren tüm kuruluşları denetlemesi bu denetimler sıklaştırmasi zaruridir. Son olarak özel sektördeki butun kuruluşlar arasında yapılan isler ayni olmasına rağmen ucuk derecede maaş farklılıkları bulunmaktadır. En azından her branşa ayrı ayrı olmak üzere taban fiyat belirlenmesi ve bunun da denetlenmesi sorunun büyük kısmına çözüm olacaktır.

– Kamuya ait hastanlerde ve diğer sağlık kuruluslarinda bir çok hizmet taşeron sirketler vasıtasıyla gerçekleşmektedir. Bu sirketler vasıtasıyla sağlık hizmeti veren bir çok kurumda diplomalı sağlıkçılar yerine sertifikalı veyahut düz lise mezunu sağlıkçı olmayanlar çok rahatlıkla is bulurken, 450 bin mezun diplomalı sağlıkçı is bulamamaktadır. Tıpkı tıbbi sekreterler icin yayımlanan genelgede olduğu gibi hizmet alımı yoluyla istihdam edilen tüm personele de diploma şartı getirilmesi bu sorunun önüne geçmekte ki en büyük adımdır. Belirttiğimiz örneğin yapılan şehir hastanelerinde daha fazla ayyuka çıktığı görülmektedir. Tabi sekreterler için yayınlanan genelgede diploma şartı getirilse de bu genelgeye uymayan bir çok kamu kuruluşunun olduğu bizler tarafından tespit edilmiştir genelge çıktıktan sonra uyulması esasında bakanlığın baskılarını artırması gereklidir.

– Özellikle kamuya yapılan açıktan atamalarda sağlık alanında 36 branş olmasına rağmen sadece ihtiyaç böyle gerektiriyor mazereti ile belli birkaç bölümden atama yapılmakta geriye kalan bölümler adeta yok saymaktadır bu sorunun çözümü de aslında çok basittİr. Alan sınırlaması getirilerek bütün branşların kendi görev tanımları esasına göre çalıştırılmasıyla, birbirlerinin alanına tecavüz engellenirse diğer yok sayılan bölümlerden de atama ihtiyacı olacağı görülecektir. Örnek verecek olursak hali hazırda çalışan hemşirelere birkaç aylık kurum içi yapılan kurslarla diyaliz sertifikası aldırarak hemodiyaliz bölümlerinde çalıştırmak diyaliz teknikerleri bölümü mezunlarını mağdur etmektedir, yine aynı örnekle devam edersek, hemşirelerin idarede ve poliklinikler de veri hazırlama elemanı gibi kullanılması tıbbi sekreterleri mağdur etmektedir hatta bir çok kamu kuruluşunda hemşirelerin görevleri olmadığı halde radyoloji laboratuvar ameliyathane ve vs. gibi birimlerde çalıştırıldığı da bilinmektedİr. Hal böyle olunca adeta joker eleman gibi kullanılmakta olan hemşireler için bile bu durum katlanılmaz bir hale gelmiştir. Yapılacak ufak çaplı bir çalışma ile getirilecek alan sınırlaması bu sorunu kökünden halledecektir.
– Sağlık bakanlığımız son birkaç yıldır 15 ila 20 arasında kamuya istihdam gerçekleştirmektedir fakat gerçekleştirilen bu istihdamların büyük bir bölümü belli bölümleri ayrılması diğer bölümlerin mağduriyetinin yegane sebebidir. Özellikle milli eğitim ve adalet bakanlığı gibi bakanlıklar yıldan yıla atama sayılarını artırırken bakanlığımızın bu anlamda maliye bakanlığına yeterli pressi yapmadığı herkesçe düşünülmektedir. Bu anlamda da biz sivil toplum örgütlerine düşen bütün gorevleri bakanlığımızın elini güçlendirmek adına yapmaya hazır olduğumuzu belirtmek isterim.
Yukarıda belirttiğimiz çalışmalar biz Sivil toplum kuruluşlarının desteğiyle gerçekleştirilirse halihazırda atama bekleyen 450.000 diplomalı mezun Sağlıkçının çok büyük bir kısmına ister kamuda ister özel sektörde istihdam yolunu açacaktır.

Atama bekleyen 450.000 Sağlıkçı için Çözüm önerilerimizin özet halini bu raporda sizlerle paylaşıyoruz. Daha geniş kapsamlı çözüm yollarının değerlendirilmesi için birlikte yapılacak ve bizim açımızdan da bakanlığımız açısından da verimli olacağına inandığımız devam toplantılarını sürdürme gayretinde olacağız.

Saygılarımla
Aras Alı Altıntaş
Ataması yapılmayan sağlıkçılar platformu Başkanı
Saglik Profesyonelleri Platform Kurucusu